Arbeidsconflicten brengen veel onzekerheid met zich mee. De huidige werksituatie blijkt niet langer werkbaar te zijn en de betrokken partijen ervaren duidelijk de negatieve invloed van het arbeidsconflict, zowel op de werkvloer als privé.
Zelf tot een oplossing komen is daarbij lang niet altijd eenvoudig, zeker niet bij langdurige conflicten die in de loop der tijd al verder geëscaleerd zijn. Mediation biedt uitkomst bij situaties die in eerste instantie onoplosbaar lijken. Maar hoe verloopt zo’n mediation proces precies? Wat kunt u verwachten wanneer u kiest voor de hulp van een ervaren mediator?
In dit artikel geven we antwoord op de veelgestelde vragen rondom mediation bij arbeidsconflicten:
1. Hoe verloopt het mediation traject bij arbeidsconflicten?
Om te beginnen willen we graag een beeld schetsen van het mediation traject. Wanneer u of uw werknemer / werkgever ons benadert voor mediation bij een arbeidsconflict volgt eerst een intakegesprek waarbij het traject definitief wordt ingezet. Daarna zal de mediator in principe starten met aparte enkelgesprekken met partijen en daarbij op individuele basis aan tafel gaan zitten met de betrokkenen. Hierbij krijgt iedere partij de kans om zijn / haar kant van het verhaal te belichten, zonder druk of tegenspraak te ervaren van de andere betrokkenen.
Na deze enkelgesprekken met iedere partij apart volgt een gezamenlijk mediation gesprek. Hierbij zullen de betrokkenen gezamenlijk aan tafel zitten en kan samen met de mediator actief gewerkt worden aan het vinden van passende oplossingen. De mediator hoort toe, geeft sturing en biedt de nodige bemiddeling om het gesprek in goede banen te leiden. Er wordt gestreefd naar een win-win situatie waar alle betrokkenen zich in kunnen vinden. Afhankelijk van het verloop van het gezamenlijke mediation gesprek kan daarna een vervolgafspraak ingepland worden.
Wanneer alle gesprekken volledig afgerond zijn wordt een vaststellingsovereenkomst opgesteld. De vaststellingsovereenkomst is een formeel document waarin de uitkomsten van het mediation traject worden vastgelegd. Hierin komen alle afspraken te staan die tijdens de mediationsessies zijn afgestemd.
2. Wat is de verwachte uitkomst van mediation bij een arbeidsconflict?
Uiteraard verwachten zowel de betrokkenen als de mediator dat er passende oplossingen gevonden worden voor het arbeidsconflict. In de praktijk biedt mediation vaak de gewenste uitkomst voor de betrokken partijen. Dankzij productieve gesprekken en heldere afspraken wordt in veel situaties weer een werkbare situatie gecreëerd, met oplossingen waar allen achter kunnen staan.
In enkele gevallen blijkt de arbeidsrelatie te sterk verstoord om de partijen weer bij elkaar te brengen. De langslepende problematiek zorgt er bijvoorbeeld voor dat werkgever en werknemer niet langer aansluiting kunnen vinden. In zo’n situatie kan het starten van een zogenaamde exitprocedure de beste oplossing vormen. In de vaststellingsovereenkomst wordt dan opgenomen dat de arbeidsovereenkomst hevig verstoord is en volgen afspraken over het beëindigen van de samenwerking, in combinatie met eventuele compensaties.
Gelukkig komt dit in de praktijk niet vaak voor. Tijdens het mediation traject wordt altijd eerst gericht op het vinden van mogelijke oplossingen die een toekomstige samenwerking waarborgen en een positieve uitkomst voor alle betrokkenen garanderen.
3. Hoe lang duurt het mediation traject?
Hoe lang het mediation traject duurt, is sterk afhankelijk van het verloop van het proces. Na de enkelgesprekken en een gezamenlijk mediation gesprek kan meestal goed ingeschat worden hoe zinvol mediation is en hoeveel uur nodig is om het arbeidsconflict tot een goed einde te brengen. Ook zal naderhand een vaststellingsovereenkomst opgesteld worden, waarin alle afspraken formeel vastgelegd worden. Het opstellen van dit document kost 2 à 3 uur.
In gevallen waarbij een snelle afhandeling essentieel is kan het mediation traject zelfs grotendeels in één dag doorlopen worden. Zowel het intakegesprek als de opvolgende gezamenlijke mediation gesprekken vinden dan op dezelfde dag plaats.
4. Hoeveel kost mediation bij een arbeidsconflict?
Hoeveel kosten gepaard gaan met het mediation traject is ook afhankelijk van het verloop. Soms zijn de enkelgesprekken en één à twee gezamenlijke gesprekken voldoende om tot een positieve afronding te komen. In andere gevallen zullen meerdere mediation gesprekken nodig zijn.
De mediator kan meestal vrij snel na de eerste gesprekken een inschatting voor u maken van de benodigde uren en de daarbij behorende kosten. Het uurtarief van mediation bij een arbeidsconflict bedraagt €195,- per uur (excl. BTW).
5. Hoe waarborgt de mediator de neutraliteit tijdens de bemiddelingen?
Mediation zal alleen succesvol zijn wanneer alle partijen ervaren dat ze een eerlijke kans hebben gekregen om hun ervaringen en standpunten te delen. De mediator zal altijd een neutraal standpunt innemen en biedt alle betrokkenen de kans om gehoord en begrepen te worden.
Alle zaken die tijdens het individuele intakegesprek besproken worden zijn vertrouwelijk en blijven tussen de betrokkene en de mediator. Tijdens de opvolgende gezamenlijke gesprekken zal de mediator open vragen stellen om het gesprek te sturen en iedereen de ruimte te bieden om het verhaal vanuit hun eigen perspectief te vertellen.
De mediator velt geen oordeel, maar houdt de betrokkenen dankzij de vraagstellingen als het ware een spiegel voor. Dit vormt de basis voor productieve gesprekken waarbij een ieder de kans krijgt om gehoord te worden. De neutrale houding van de mediator is essentieel om tot oplossingen te komen die passend en acceptabel zijn voor alle betrokken partijen.
6. Wie maakt meestal de keuze voor mediation, de werknemer of de werkgever?
Wie het initiatief toont om te kiezen voor mediation varieert. Soms komt het voorstel vanuit een werknemer, in andere gevallen neemt de werkgever hierin het voortouw. In bepaalde gevallen krijgt de werkgever vanuit de arbodienst de opdracht om mediation te benutten als mogelijke oplossing, bijvoorbeeld wanneer ziekteverzuim een grote rol speelt.
In andere situaties biedt de werkgever mediation aan als oplossing aan de medewerker. Soms mag de medewerker in dat geval zelf een mediator aanwijzen, zodat een mediator gekozen kan worden die de medewerker aanspreekt en vertrouwt.
7. Staan de betrokken partijen over het algemeen open voor mediation?
Doorgaans staan de betrokkenen zeker open voor mediation om een arbeidsconflict op te lossen. Tegenwoordig is mediation steeds vaker een gangbare keuze, zeker nu arbo artsen dit regelmatiger aandragen als mogelijke oplossing.
Waar men vroeger veelal voor het kantongerecht koos, is mediation vandaag de dag steeds gangbaarder geworden. Dankzij mediation worden moeizame gerechtelijke procedures vermeden en kunnen de betrokken partijen sneller tot een oplossing komen die voor allen gunstig is.
8. Hoe wordt het mediation traject door de betrokkenen ervaren?
Aanvankelijk merken we dat betrokkenen vaak erg gespannen zijn wanneer begonnen wordt met het mediation traject. Het kan best lastig zijn om met de ander aan tafel te gaan zitten, zeker bij langdurige conflicten waarbij de emoties erg hoog opgelopen zijn.
Tegelijkertijd is het een prettig besef dat er nu actief gewerkt wordt aan een passende oplossing. Tijdens het enkelgesprek en de daarop volgende gesprekken wordt de spanning vaak al meer losgelaten. De mediator biedt de betrokken partijen het vertrouwen dat op een constructieve wijze naar een oplossing gewerkt wordt, wat de nodige rust geeft.
Uiteindelijk volgt vaak opluchting zodra het mediation traject achter de rug is. Er zijn duidelijke afspraken gemaakt en er kan samen weer gewerkt worden aan het aansterken van de arbeidsrelatie.
9. Wat is het MfN-register en aan welke eisen moet een MfN-registermediator voldoen?
Om de kwaliteit van mediation te waarborgen is door Mediatorsfederatie Nederland (beheerd door Stichting Kwaliteit Mediators) het MfN-register ingericht. Het MfN-register wordt erkend door zowel het werkveld als de Rechtspraak. Voor mediation bij arbeidsconflicten is het vaak een vereiste om een MfN-registermediator te selecteren.
Een MfN-registermediator dient te voldoen aan strenge kwaliteitseisen die zijn opgesteld door de SKM. MfN-registermediators zijn onafhankelijke en onpartijdige mediators en hebben een erkende mediationopleiding gevolgd. Aangesloten mediators zijn gebonden aan een bepaalde werkwijze en van hen wordt bovendien verwacht dat zij hun kennis en vaardigheden continu op peil houden.
De mediators van Melchior Mediations zijn allen opgenomen in het MfN-register. Hiermee laten wij u graag zien dat wij grote waarde hechten aan de kwaliteit van onze mediation diensten.
Meer weten?
Met het antwoord op bovenstaande vragen hopen we dat u een duidelijker beeld heeft gekregen van mediation bij arbeidsconflicten.
Is uw vraag hierboven nog niet beantwoord of wilt u meer weten over de werkwijze en mogelijkheden van Melchior Mediations bij een arbeidsconflict? Neem dan contact met ons op of vraag een gratis intakegesprek aan.
